Tuần trước, đứa bạn mình nhắn tin:
“Mình vừa bị cắt hợp đồng, không biết mai sẽ làm gì nữa.”
Giờ đây, những câu như:
“Công ty mình mới cắt giảm 20% nhân sự.”
hay “Nghe gì chưa? Đứa A bị cho nghỉ rồi.”
không còn là chuyện xa lạ trên báo chí nữa. Đó là câu chuyện của người quen rất quen: một người bạn cũ, đồng nghiệp cũ, hay thậm chí là đứa bạn vừa rủ cà phê hôm qua.
Và điều đáng sợ nhất không phải là những con số lạnh lùng, mà là cảm giác bấp bênh, của những người đang chờ cái email quen thuộc:
“Cảm ơn vì những đóng góp của bạn.”
Mình thì không “mất việc”
Vì mỗi khi một công việc kết thúc, mình lại mở ra một hướng đi khác.
Suốt hơn mười năm qua, mình đã tự tạo dựng công việc riêng, chủ động trong từng bước đi mà không phụ thuộc vào ai. Ngay từ những năm 20 tuổi, mình đã hiểu rằng:
Nếu chỉ ngồi chờ cơ hội đến, mình sẽ luôn bị động.
Thay vì đợi ai đó trao cho mình một vị trí, mình chọn cách tự xây con đường của riêng mình.
Nhưng điều đó không có nghĩa là mình đứng ngoài cuộc.
Quan sát những gì đang xảy ra, mình hiểu một điều:
Khi thị trường biến động, câu hỏi không còn là “Bạn đang làm ở đâu?”
Mà là: “Bạn chủ động được đến đâu?”
Một công việc ổn định cũng không đảm bảo sự an toàn mãi mãi.
Thị trường, công nghệ, chính sách… tất cả đều có thể kéo theo những cơn sóng lớn. Sự khác biệt không nằm ở chức vụ hay mức lương.
Mà là bạn xoay sở thế nào khi mọi thứ không còn diễn ra theo kế hoạch.
Mình từng hỏi một người bạn:
“Bạn sẽ làm gì nếu ngày mai mất việc?”
Bạn mình cười gượng, tưởng đùa nên nói:
“Chắc ngồi khóc, rồi tính tiếp.”
Nghe thì buồn cười, nhưng bây giờ chẳng còn đáng cười nữa.
Nhiều người không có kế hoạch B.
Và khi công việc biến mất, cả thế giới của họ cũng chao đảo.
Với mình, bài học đầu tiên là:
Giữ vững thứ bạn làm tốt nhất.
Đừng lao vào học lập trình chỉ vì “ngành công nghệ đang hot”.
Đừng ép mình học Digital Marketing nếu bạn ghét mày mò số liệu.
Thay vì chạy theo thứ xa lạ, hãy bắt đầu từ điểm mạnh của chính mình, đào sâu và làm cho nó sắc bén đến mức không ai có thể phớt lờ.
Mình từng bắt đầu từ một điều rất đơn giản:
Thích sách và muốn chia sẻ những cuốn sách hay với nhiều người hơn.
Thế là mở tiệm sách, rồi phát triển mảng đồ chơi giáo dục cho trẻ em – những thứ thị trường lúc đó hầu như không có.
Mình không chạy theo xu hướng.
Mình chỉ làm điều mình hiểu rõ nhất, và tìm cách làm tốt hơn mỗi ngày.
“Rồi nếu mọi thứ sụp đổ thì sao?”
Ừ thì… chả sao cả.
Điều quan trọng không phải là né tránh thay đổi, mà là giữ cho mình đủ bình tĩnh và tỉnh táo khi nó xảy ra.
Câu hỏi bạn nên tự hỏi lúc này là:
“Mình sẽ làm gì tiếp theo để giữ vững giá trị của bản thân?”
Mất đi công việc không có nghĩa là bạn mất đi năng lực, kinh nghiệm hay giá trị đã xây dựng.
Quan trọng là bạn chọn bước tiếp theo như thế nào.
Một thói quen nhỏ giúp mình đứng vững mỗi ngày:
Viết ra những điều mình biết ơn, như sáng nay là:
- Được ngồi uống cà phê trong yên tĩnh.
- Vẫn khoẻ, dù mọi người xung quanh đều sụt sịt.
- Chồng mình vừa code xong một tính năng giúp tiết kiệm 30 phút mỗi ngày.
Nghe có vẻ sến, nhưng chính những điều nhỏ nhặt này giữ cho mình không bị chìm khi cuộc sống bắt đầu nổi sóng.
Nói chuyện thực tế hơn: Tiền bạc chưa bao giờ là chuyện dễ chịu.
Nếu ngày mai nguồn thu nhập chính của bạn biến mất, bạn sẽ trụ được bao lâu?
Một tháng? Ba tháng? Hay chưa tới hai tuần?
Câu hỏi này không để bạn căng thẳng, mà để bạn thấy rõ tình trạng tài chính hiện tại:
- Chi tiêu cố định mỗi tháng là bao nhiêu?
- Nợ nần còn lại bao nhiêu?
- Thu nhập hiện tại có bền vững không?
- Bạn có khoản dự phòng cho 3-6 tháng không?
- Có tài sản nào có thể chuyển thành tiền mặt không?
Mình cũng từng phải làm như thế khi điều hành công việc kinh doanh của mình.
Cắt chi không cần thiết không phải để “thắt lưng buộc bụng”, mà để tạo không gian tài chính đầu tư cho những gì thật sự quan trọng.
Tiền không mua được sự an tâm, nhưng mua được quyền lựa chọn.
Và khi bạn có lựa chọn, bạn không còn bị dồn vào chân tường.
Thêm một thói quen nhỏ nữa: Đọc sách mỗi ngày.
Không cần ngốn hết mấy cuốn dày đặc triết lý.
Chỉ cần 15–30 phút mỗi ngày thôi, bạn sẽ thấy:
- Đầu óc được làm mới
- Tư duy sắc bén hơn
- Góc nhìn mở rộng
Quan trọng không phải bạn đọc bao nhiêu cuốn,
Mà là bạn học được gì – và áp dụng như thế nào.
Đọc sách giống như gieo hạt.
Có thể hôm nay nó chưa nảy mầm,
Nhưng một ngày nào đó, khi bạn cần,
Nó sẽ bén rễ và nở hoa.
Nguyễn Hân sưu tầm
Tìm hiểu về chúng tôi tại:
Fanpace: Dược phẩm 5 Phát
Website: https://5phat.vn
