Ăn ít mà vẫn tăng cân? Nguyên nhân không chỉ do lượng ăn mà còn liên quan đến nội tiết, giấc ngủ, stress và cách bạn lựa chọn thực phẩm.

Ăn ít nhưng chọn sai loại thực phẩm

do-an-dau-mo-gay-tang-can
Tuy số lượng ít nhưng thức ăn nhiều dầu mỡ lại có chứa nhiều calo

Nhiều người nghĩ chỉ cần giảm lượng thức ăn là sẽ giảm cân. Nhưng thực tế, chất lượng thực phẩm mới là yếu tố quyết định.

Nếu bạn ăn ít nhưng lại nạp nhiều đường, tinh bột tinh chế, đồ chiên rán, nước ngọt, sữa béo…, cơ thể vẫn nhận quá nhiều năng lượng rỗng.

Những thực phẩm này làm tăng insulin – hormone khiến cơ thể tích trữ mỡ, đặc biệt là ở bụng và đùi.

Giải pháp: Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, protein nạc, rau xanh, trái cây tươi; hạn chế tinh bột trắng và đường.

Cơ thể “tiết kiệm năng lượng” do ăn kiêng quá khắc nghiệt

Việc khiêng khem quá mức có thể khiến cơ thể bật chế độ “tiết kiệm năng lượng”

Khi bạn ăn quá ít hoặc bỏ bữa, cơ thể sẽ tự điều chỉnh để “sống sót” bằng cách giảm tốc độ trao đổi chất (metabolism).

Khi đó, năng lượng tiêu hao ít hơn, mỡ bị “giữ lại” nhiều hơn.

Cảm giác mệt mỏi, chóng mặt, thèm ăn sau đó khiến bạn dễ ăn bù, dẫn đến hiệu ứng “yo-yo” – càng ăn kiêng càng dễ tăng cân trở lại.

Giải pháp: Thay vì nhịn ăn, hãy chia nhỏ bữa, ăn đúng giờ và đủ dinh dưỡng để duy trì trao đổi chất ổn định.

Thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài

thieu-ngu-gay-tang-can
Thiếu ngủ căng thẳng có thể ảnh hưởng lớn đến cân nặng

Giấc ngủ ảnh hưởng lớn đến cân nặng. Khi bạn ngủ không đủ giấc:

Hormone ghrelin (gây đói) tăng, leptin (gây no) giảm → dễ thèm ăn hơn, nhất là đồ ngọt.

Căng thẳng, stress làm tăng cortisol, kích thích tích mỡ vùng bụng.

Giải pháp: Duy trì ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi đêm, thư giãn bằng thiền, hít thở sâu hoặc đi bộ nhẹ nhàng.

Ít vận động, ngồi lâu cả ngày

Ngay cả khi bạn ăn ít, nhưng năng lượng tiêu hao thấp thì cân nặng vẫn có thể tăng.

Dân văn phòng, tài xế, người làm việc máy tính thường ngồi nhiều, ít đi lại, khiến mỡ dễ tích tụ và cơ bắp giảm.

Cơ bắp ít khiến chuyển hóa năng lượng chậm lại, làm bạn “dễ mập, khó ốm”.

Giải pháp: Tăng cường vận động nhẹ như đi bộ, leo cầu thang, tập thể dục 30 phút mỗi ngày.

Rối loạn nội tiết tố

roi-loan-noi-tiet-gay-tang-can
Phụ nữ tiền mãn kinh, sau sinh, người bị rối loạn tuyến giáp… thường gặp tình trạng tăng cân dù ăn ít

Một số hormone trong cơ thể như insulin, estrogen, cortisol, tuyến giáp… có thể ảnh hưởng đến cân nặng.

Phụ nữ tiền mãn kinh, sau sinh, người bị rối loạn tuyến giáp… thường gặp tình trạng tăng cân dù ăn ít.

Giải pháp: Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là chức năng tuyến giáp và hormone sinh dục. Nếu có bất thường, nên điều chỉnh sớm theo hướng dẫn bác sĩ.

Dùng thuốc ảnh hưởng đến cân nặng

Một số loại thuốc có thể gây giữ nước hoặc kích thích thèm ăn, ví dụ:

Thuốc tránh thai, corticoid, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, điều trị tiểu đường…

Giải pháp: Không tự ý ngưng thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để được điều chỉnh liều hoặc thay thuốc phù hợp hơn.

Cơ thể giữ nước và tích muối

Ăn ít nhưng ăn nhiều muối, đồ mắm, đồ chế biến sẵn có thể khiến cơ thể giữ nước, làm cân nặng tăng nhẹ dù không mập thật sự.

Giải pháp: Giảm muối, uống đủ nước (1,5–2 lít/ngày), bổ sung rau xanh, chuối, khoai lang – thực phẩm giàu kali giúp cân bằng điện giải.

Đường ruột mất cân bằng vi khuẩn

mat-can-bang-he-vi-sinh
Khi mất cân bằng hệ vi sinh cơ thể dễ hấp thu chất béo hơn và khó đốt năng lượng hơn

Đường ruột chứa hàng nghìn loại lợi khuẩn giúp tiêu hóa, hấp thu và chuyển hóa năng lượng.

Khi mất cân bằng hệ vi sinh (do ăn uống kém, dùng kháng sinh, stress), quá trình trao đổi chất bị rối loạn → cơ thể dễ hấp thu chất béo hơn và khó đốt năng lượng hơn.

Giải pháp: Bổ sung thực phẩm lên men tự nhiên hoặc men vi sinh giúp phục hồi hệ vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh.

Tuổi tác làm giảm trao đổi chất

qua-trinh-trao-doi-chat-cham-hon
Càng lớn tuổi quá trình trao đổi chất càng kém đi làm cho quá trình tiêu hao năng lượng trở nên chậm hơn

Sau 25 tuổi, tốc độ trao đổi chất giảm 1–2% mỗi năm, cơ thể tự nhiên đốt ít năng lượng hơn, dù chế độ ăn không thay đổi.

Giải pháp: Duy trì vận động, tập cơ, bổ sung đủ protein để giữ khối cơ và tăng chuyển hóa.

Tăng cân do “ảo giác” cân nặng

Đôi khi bạn tăng cân tạm thời do các yếu tố như:

Chu kỳ kinh nguyệt

Giữ nước sau bữa ăn mặn

Tập luyện cường độ cao khiến cơ thể giữ glycogen

Đó không phải mỡ thật, nên đừng quá lo, hãy theo dõi cân nặng trung bình trong 1–2 tuần thay vì mỗi ngày.

Nếu bạn thắc mắc “Tại sao ăn ít mà vẫn tăng cân?”, hãy nhớ: Cân nặng không chỉ phụ thuộc lượng ăn, mà còn do trao đổi chất, nội tiết, giấc ngủ và lối sống.

Hãy ngủ đủ, ăn đúng, vận động đều và kiểm soát stress – đó mới là chìa khóa giúp cơ thể cân đối và khỏe mạnh lâu dài.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.